Macht?
Zou dat het zijn, beste mensen? Het sleutelwoord, signaalwoord, kernwoord van dat wat de waan van de dag op dit moment verklaren kan? Macht? Is dat wat we in een leider (m/vr) zoeken? Is dat wat we van een opvoeder verwachten? Is dat waar we zelf naar streven?
Het bemachtigen van kennis en kunde, oftewel kunnis zoals Leonoor van Gerven dat zo mooi noemt, het machtig worden van de taal en de kunst van het rekenen. De macht in eigen hand nemen om zo de dingen naar eigen hand te kunnen zetten? De groep volgers/ vriendinnen/ vrienden/ familieleden te kunnen beïnvloeden en manipuleren?
Hebben we daarom stiekum of juist open en bloot zo’n aan bewondering grenzend respect voor de mensen (lees: mannen en vrouwen) met macht? Met geld? Met aanzien? Met invloed? Met een topbaan? Met een imago zo groot als de hele wereld? En is dat dan wat we eufemistisch ‘charisma’ noemen? Zijn we jaloers op die brallekoppen (m/vr, maar meestal m!), omdat zij dingen durven zeggen en doen en nalaten en wij niet? En leveren we onze eigen onzekere ikjes maar al te graag aan ze uit, zodat we niet meer zelf hoeven denken, geen beslissingen hoeven te nemen, niet meer zelf verantwoordelijk hoeven te zijn?
Wat een vragen allemaal, vandaag, Rijks. Ben je in de war? Of met het verkeerde been uit bed gestapt? Nou, beste lezers, als ik moet kiezen tussen die twee, doe dan maar de eerste: ik ben in de war!
Als opvoeder/ ouder/ leerkracht/ leidinggevende bereik je veel door stevig in je eigen schoenen te staan, duidelijk te zijn, grenzen aan te geven en consequenties te verbinden aan het overschrijden daarvan. Dan kan je geloofwaardig handhaven en zorgen voor een veilig klimaat voor iedereen in je groep/ klas/ gezin/ team/ land. Dan doe je ze voor hoe een zelfverantwoordelijk mens in elkaar zit. Dan lukt het je zelfs misschien om jezelf overbodig te maken op den duur. Toch? Mee eens? Dacht ik wel! Maaarrrrrr……
Doe je dat alles vanuit de behoefte om macht uit te stralen, dan druk je juist alle eigenheid uit je groep/ klas/ gezin/ team/ land . Dan sla je door en dan wordt leidinggeven dictatoriaal. Dan doen ‘ze’ alleen nog maar hun best voor een beloning van de leider of de spreekwoordelijke of letterlijke aai over de bol van de baas of bazin. Dan doet het er niet meer toe wat je staat te brallen, maar alleen dát je staat te brallen… dan word je een hol vat. En willen we dat?
Gevaarlijk terrein, beste opvoeders, beste regeringsleiders, beste leerkrachten. Ik wens jullie dit toe: Struikel niet over het law and order principe, maar blijf luisteren: naar je hart, je gevoel, je gezonde verstand en vooral naar je naasten. Zet ‘m op!