De strafpunten-leerkracht.
Het schijnt, dat ze zo hier en daar nog voorkomen… Echt? Tsja… ze worden zo hier en daar en heel af en toe nog gespot… Het zál toch niet? Mmmm… de Roeptoeter hoort wel eens wat… zo langs de zijlijn… Kennen jullie ze nog? De strafpunten-leerkrachten? Die de orde in de klas trachtten te behouden, door een ingewikkeld puntensysteem? Die elke overtreding van de betamelijkheid koppelden aan een aantal punten? Voor je beurt spreken? 2 strafpunten! Niet netjes genoeg geschreven? 3 strafpunten! Je laatje niet op tijd in orde? 5 strafpunten! Jij als enige in de rij niet met je armen over elkaar? Strafpunten voor de hele rij! En natuurlijk ook: bonuspunten. Voor die leerling die het wel allemaal goed deed. Vooral voor dat eeuwig brave klasgenootje, dat zonder moeite, want die was nu eenmaal zo, daar was dat helemaal geen verdienste voor, die kón niet anders, die was vanaf de geboorte al rustig en netjes, met alles op orde… “Kijk eens jongelui, Marietje heeft alweer 10 bonuspunten verdiend. Zie je dat het wél kan?” O ja, en dan werd aan het einde van de dag de balans opgemaakt. Dan werden alle strafpunten tegen de bonuspunten weggestreept en dan was weer het klassentotaal niet boven de gestelde limiet uitgekomen en dan ging iedereen, boos op elkaar en boos op de leerkracht, stiksjagrijnig huiswaarts. Herken je het, beste lezer? Zou het echt nog bestaan? Kloppen die geruchten? Is het bangmakerij? Fake news? Zou er nog ergens in Nederland een leerkracht rondlopen, die echt denkt, dat dit werken kan? Die zich verkijkt op de administratie, die dit hem/haar/het oplevert en die niet snapt, dat zo’n strafexpeditie never nooit niet gaat werken, omdat een hele groep zich dan echt tegen de leerkracht keert? Dat het in de basis ook niet vol te houden is, dat bijhouden van die punten en dat het dus sowieso uitdraait op één grote ellendige oneerlijkheid?
Ik heb een keer, lang geleden, het was in de jaren ’90 van de vorige eeuw, stage gelopen bij een leerkracht, die een vergelijkbaar systeem hanteerde. Dat van de ‘Drie Waarschuwingen’! Does this ring a bell? Bij de eerste waarschuwing kwam dan de naam van de raddraaier op het bord, goed zichtbaar voor de hele klas. Bij de tweede en derde waarschuwing kwam er een vinkje achter de naam en dan volgde een maatregel. Strafwerk! In de pauze binnenblijven, om half vier nablijven, regels schrijven, niet mee naar gym, al gedaan werk nog een keer moeten maken… van dat werk. En dan na drie reeksen van drie waarschuwingen, een briefje voor pap en map mee naar huis. Op zekere dag stond de hele klas zowat op dat bord. Alleen de van nature braveriken, of de lafaards, het is maar net hoe je het bekeek, die stonden er niet bij en die mochten bedremmeld en met bezwaard gemoed op tijd naar huis. Ook niet leuk, hoor, voor deze ‘lievelingetjes van de meester’… De rest zat dwars en bokkig, het wás ook niet eerlijk, te wachten tot mees zijn boetepreek had afgestoken. Voor de zoveelste keer! Dit werd een self fullfillende prophecy. Hij had het ze al zo vaak toegebeten, ze konden niet anders, dan zich er dus maar naar te gaan gedragen. “Deze klas deugt niet, jullie zijn een vervelend stel, jullie kunnen het gewoon niet, jullie hebben het niet in je!” Alle ‘leuke’ activiteiten werden stelselmatig geschrapt .Tekenles, drama, muziek, film kijken, extra buitenspelen, uitstapjes naar het bos en het museum… verschrikkelijk… De hele groep keerde zich uiteraard, solidair, tegen de leerkracht en tegelijk werden ze onderling verdeeld tot op het bot. Waarom was hij niet met ze in gesprek gegaan? Wat was de reden van de drukte en de de-motivatie? Kon hij ze niet op een andere manier mee-verantwoordelijk maken voor de sfeer? Werd hij zelf wel geholpen of gesteund door zijn direct leidinggevende? De wal moest het schip keren: overspannen naar huis, de klas verdeeld, nieuwe leerkrachten… wat een heisa… Nee… dat komt vast niet meer voor anno nu: met een methode voor groepsvorming in de achterzak, Grip op de Groep, Kieresoe, de Ringaanpak of Klassenkracht, weet elke leerkracht (man / vrouw/ onzijdig) inmiddels van de hoed en de rand. Gelukkig maar. Het zullen valse geruchten zijn, Roeptoeter. En is ook wel eens rook zónder vuur, toch? Ik hoop het maar…